Ρίτσος Γιάννης [γενν. Μονεμβάσια, 1η Μαΐου 1909, + Αθήνα, 11 Νοεμβρίου 1990]

 

 

 

Ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές, ιδιαίτερα γνωστός και διεθνώς. Είναι χαρακτηριστική η φράση του Κωστή Παλαμά για τον Ρίτσο (και δη για το ποίημά του «Τραγούδι της Αδελφής μου»: «Παραμερίζουμε, ποιητή, για να περάσεις!». Δημοσίευσε πάνω από εκατό ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, είκοσι δύο μυθιστορήματα, ένα θεατρικό έργο και μελέτες. Πέραν τούτων έχει κάνει πολλές μεταφράσεις.

Γεννήθηκε την 1^η Μαΐου 1909 στην Μονεμβάσια. Από πολύ μικρή ηλικία άρχισε να ζωγραφίζει, να μαθαίνει πιάνο και να γράφει στίχους (ήδη από την ηλικία των 7 ετών). Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και το σχολαρχείο στην ιδιαίτερη πατρίδα του και συνέχισε τις γυμνασιακές του σπουδές στο Γύθειο, γενέτειρα της μητέρας του. Το 1924 δημοσίευσε τα πρώτα του ποιήματα στη "Διάπλαση των Παίδων" με το ψευδώνυμο Ιδανικόν Όραμα. Στο μεταξύ, το 1921 πέθανε από φυματίωση ο μεγαλύτερος αδελφός του Δημήτρης και την ίδια χρονιά η μητέρα του, από την ίδια αιτία. Το 1926-1927 διαπιστώθηκε ότι πάσχει και ο ίδιος από φυματίωση. Η ασθένειά του δεν του επιτρέπει να φοιτήσει στη Νομική Σχολή της Αθήνας, στην οποία έχει εγγραφεί το 1926. Υπήρξε, πάντως, για ένα διάστημα, βοηθός βιβλιοθηκάριου και γραφέας στο Δικηγορικό Σύλλογο της Αθήνας. Νοσηλευόμενος στο σανατόριο του «Σωτηρία», γνώρισε τον Μαρξισμό και την Αριστερά, κάτι που σφράγισε το έργο και την εν γένει ζωή του. Το 1934 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Το 1936 έγινε μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, καθώς είχε ήδη αρχίσει να εργάζεται ως χορευτής και ως ηθοποιός. Μάλιστα είχε προσληφθεί και από το Βασιλικό Θέατρο, όπου γνώρισε και συνδέθηκε φιλικά με τον Μάνο Κατράκη. Το 1937 έγινε δεκτός ως μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Επί γερμανικής κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ, ενώ μεταπολεμικά εξορίστηκε στη Λήμνο, την Μακρόνησο και τον Άγιο Ευστράτιο. Εξέχουσες προσωπικότητες του εξωτερικού, μεταξύ των οποίων ο Πάμπλο Πικάσο, ο Πάμπλο Νερούδα και ο Λουί Αραγκόν, αγωνίζονται υπέρ της απελευθέρωσής του. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, πολιτεύεται με την ΕΔΑ. Το 1954 παντρεύεται την Γαρυφαλιώ (ή Φαλίτσα) Γεωργιάδου, από την οποία αποκτά τον επόμενο χρόνο την μονάκριβη κόρη τους, την Έρη. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας 1967-1974 εξορίστηκε στη Γυάρο και στην Λέρο. Μεταπολιτευτικά έρχεται και η διεθνής αναγνώρισή του. Έχοντας ήδη τιμηθεί προδικτατορικά με το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, μεταδικτατορικά τιμάται με σειρά διακρίσεων, ελληνικών και ξένων. Το 1977 τιμάται με την ύψιστη διάκριση των σοσιαλιστικών χωρών, το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη και την Φιλία των Λαών, ενώ προτείνεται δύο φορές και για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, το οποίο ενδεχομένως δεν έλαβε για λόγους πολιτικούς, δεδομένου του «Ψυχρού Πολέμου»…

Πέθανε στην Αθήνα στις 11 Νοεμβρίου 1990.

 

Βλέπε και:  https://biblionet.gr/προσωπο/?personid=8876

               Και: https://el.wikipedia.org/wiki/Γιάννης_Ρίτσος